Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή bio

Όλοι γνωρίζουν τον Einstein, πόσοι όμως ξέρουν τον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή, τον Έλληνα μαθηματικό που κρύβεται πίσω από όλες τις μεγάλες ανακαλύψεις του πασίγνωστου και πολυβραβευμένου Γερμανού επιστήμονα?

Ο Καραθεοδωρή γεννήθηκε στην Γερμανία το 1873 αλλά η καταγωγή του είναι Ελληνική αφού ο πατέρας του, ο Στέφανος Καραθεοδωρής ήταν από την Κωνσταντινούπολη και η μητέρα του, η Δέσποινα Πετροκόκκινου, καταγόταν από την Χίο. Η "ιδιαιτερότητα" στο επίθετο προέκυψε γιατί ο Κωνσταντίνος ήταν του γένους Καραθεοδωρή και επέλεξε να μείνει έτσι, να μην ονομάζεται Καραθεοδωρής δηλαδή. Στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα είναι γνωστός ως Constantin Caratheodory, και με αυτό το όνομα υπέγραφε όλα του τα συγγράμματα. 

Όταν έγινε 18 χρονών μπήκε στην στρατιωτική σχολή του Βελγίου στο τμήμα Μηχανικών και αργότερα έκανε και άλλες σπουδές στο Λονδίνο, το Παρίσι και την Αίγυπτο. Απέκτησε τεράστια αναγνωρισιμότητα όταν ο Einstein ζήτησε βοήθεια από διακεκριμένους μαθηματικούς να τον βοηθήσουν σε ορισμένα προβλήματα μαθηματικής φύσεως, όταν αυτός βρέθηκε σε τέλμα και χρειαζόταν αναγκαστικά να λυθούν , ώστε να  ολοκληρώσει τη θεωρίας της σχετικότητας. Ο Κωνσταντίνος έδωσε τις απαντήσεις άμεσα, λύνοντας προβλήματα που μέχρι τότε θεωρούνταν αδύνατα! Αυτό εντυπωσίασε τον Albert Einstein και από εκείνη τη στιγμή και έπειτα τον συμβουλευόταν σε κάθε δυσκολία που συναντούσε. Θαύμαζε και σεβόταν την εξυπνάδα του Έλληνα μαθηματικού και αυτό  φαινόταν και μέσα από την αλληλογραφία που είχαν μεταξύ τους. Μάλιστα σε ένα γράμμα ο Einstain έγραψε "Αν θέλετε να μπείτε στον κόπο να μου εξηγήσετε ακόμα και τους κανονικούς μετασχηματισμούς θα βρείτε έναν ευγνώμονα και ευσυνείδητο ακροατή. Αν όμως λύσετε και το πρόβλημα των κλειστών γραμμών του χρόνου, θα σταθώ μπροστά σας με σταυρωμένα χέρια. Πίσω από αυτό υπάρχει κρυμμένο κάτι που είναι αντάξιο του ιδρώτα των καλυτέρων", ενώ όταν έλαβε την λύση στις ερωτήσεις του η απάντησή του ήταν "Σας προσκυνώ"! Στην τελευταία συνέντευξη του Γερμανού στην Αμερική πριν πεθάνει, είπε χαρακτηριστικά "Κύριοι, λυπούμαι που σας βλέπω έτοιμους να φύγετε χωρίς να μου έχετε υποβάλει ίσως την σημαντικότερη ερώτηση, <Ποίος ήταν δάσκαλός μου, ποίος μου έδειξε και μου άνοιξε τον δρόμο προς την ανώτερη μαθηματική επιστήμη, σκέψη και έρευνα?> Και για να μην σας κουράζω, σας το λέω έτσι απλά χωρίς λεπτομέρειες, πως μεγάλος μου δάσκαλος υπήρξε ο αξεπέραστος Έλληνας Κωνσταντίνος Καραθεοδορή που εγώ προσωπικά και η μαθηματική επιστήμη, η φυσική και η σοφία του αιώνα χρωστάμε τα πάντα". Έτσι λοιπόν ο Κωνσταντίνος ονομάστηκε δάσκαλος του Einstein, όχι υπό την έννοια ότι του έμαθε μαθηματικά ή φυσική, αλλά ότι απευθυνόταν σε αυτόν σε κάθε πρόβλημα που δημιουργούνταν ώστε να του βρει λύση , και λειτούργησε ουσιαστικά σαν μέντορας του!

Graffiti από το  TEDxATHENS

Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής, μέσα στα 76 του χρόνια της ζωής του, υπήρξε και καθηγητής σε πανεπιστήμια της Γερμανίας , όπως και στο περίφημο τότε πανεπιστήμιο του Βερολίνου που ήταν από τα κορυφαία στον κόσμο. Ωστόσο παραιτήθηκε από εκεί, για να ιδρύσει και να οργανώσει το 2ο πανεπιστήμιο της Ελλάδας, στην Σμύρνη (1918). Λόγω της καταστροφής της Σμύρνης το 1922 τελείωσε άδοξα το μεγάλο όραμά του, αλλά ακόμα και την τελευταία στιγμή ο Καραθεοδωρή με αυτοθυσία προσπάθησε , και κατάφερε τελικά να διασώσει τεράστιο κομμάτι εγγράφων και βιβλίων από την βιβλιοθήκη της Σμύρνης. Σήμερα, το πανεπιστήμιο Αιγαίου στην Μυτιλήνη αποτελεί την συνέχεια αυτής της δουλείας. Κάποια χρόνια μετά την επίσκεψη και το έργο του στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα το 1950, απεβίωσε αφήνοντας πίσω του τεράστιο έργο και μια μεγάλη συνεισφορά στην τεχνολογία και τις επιστήμες του 20ου αιώνα.

Στην Κομοτηνή τα 5 τελευταία χρόνια χτίζεται ένα μουσείο στην μνήμη αυτού του τεράστιου Έλληνα επιστήμονα, που θα στεγάζει σημειώσεις του, αλληλογραφία με σημαντικά πρόσωπα μεταξύ των οποίων φυσικά και του Albert Einstein, και βιβλία του γραμμένα στα γερμανικά αλλά και τα αντίστοιχα μεταφρασμένα στα Ελληνικά.

Δυστυχώς στην Ελλάδα αναγνωρίζεται η αξία πολλών μετά τον θάνατό τους και ίσως για τον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή να μην έχει έρθει αυτή η ώρα ακόμα, μιας και ελάχιστοι είναι αυτοί που ξέρουν το όνομά και την δουλεία του , αλλά όπως λέει και ο λαός κάλλιο αργά παρά ποτέ...

  - xtsan -